نگهداری و تعمیرات بر اساس پایش وضعیت CM، مؤثرترین استراتژی موجود برای مدیریت داراییهای فیزیکی است. برای پیادهسازی این استراتژی از ابزار پایش وضعیت CM (Condition Monitoring) استفاده میشود. در CM تعمیر براساس وضعیت ماشین که تحت مراقبت قرار دارد، انجام میشود.
در این روش به جای تعمیرات ادواری، پایش وضعیت ماشین به صورت دورهای صورت گرفته. در این حالت، تعمیرات تنها در زمانی که دستگاه احتیاج به تعمیر دارد، انجام میشود. روشها و تکنیکهایی همچون آنالیز ارتعاشات، آنالیز روغن و ذرات فرسایشی، ترموگرافی، آنالیز آلتراسونیک و غیره از جمله تکنیک های پایش وضعیت میباشند.
در این میان و به اذعان اغلب متخصصین، آنالیز ارتعاشات یکی از اساسیترین و کارآمدترین تکنیک های CM برای ماشین آلات و تجهیزات دوار است. در بسیاری از صنایع و کارخانجات، تجهیزات دوار جزء تجهیزات کلیدی به شمار میروند، لذا اهمیت تکنیک آنالیز ارتعاشات برای اجرای CM در این گونه صنایع کاملا آشکار است.
پیادهسازی و اجرای پایش وضعیت CM چگونه انجام میگردد؟
با بکارگیری تکنیک آنالیز ارتعاشات با استفاده از تجهیزات سخت افزاری و نرمافزاری مرتبط بر روی ماشینآلات دوار بصورت زیر انجام میشود:
- مشخص کردن و مارک نمودن نقاط اندازهگیری روی ماشین آلات تعیین شده
- ارتعاشسنجی کلیه تجهیزات مشخص شده بصورت ماهانه
- ارزیابی ارتعاشی ماشینآلات
- تجزیه و تحلیل فرکانسی ماشینآلات جهت عیبیابی
- ارائه گزارشات اضطراری بعد از برداشت اطلاعات برای تجهیزاتی که دارای ارتعاشات خطرناک هستند
- ارائه گزارشات تحلیلی کامل ماهیانه برای کلیه تجهیزاتی که ارتعاشسنجی شدند مطابق با فرمت گزارشات ارتعاشسنجی
پایش وضعیت CM در صنایع زیر در سراسر کشور در حال اجرا است:
- نیروگاههای بخار، گازی و آبی
- صنایع نفت و گاز
- صنایع فولاد
- مجتمع پتروشیمی
- صنایع چوب و کاغذ
- کارخانههای سیمان
- حمل و نقل
- صنایع خودرو سازی
- صنایع غذایی– بنادر دریایی و…
مراقبت وضعیت چیست؟
در نگهداری و تعمیرات پایش وضعیت یا مراقبت وضعیت به مجموعه اعمالی میگویند که با پایش وضعیت ماشین و بررسی تغییرات آن در طول زمان براساس پارامترهایی مانند ارتعاشات، صدا، عملکرد، روانکاری، دما وضعیت ماشین را تعیین میکند. پایش وضعیت یکی از اجزای اصلی نگهداری پیشبینانه میباشد. نگهداری پیش بینانه یا تعمیرات پیشگویانه که در چند دهه اخیر بیشترین کاربرد را در روشهای تعمیراتی در کشورهای پیشرفته داشته است.
در این روش وضعیت ماشین آلات را بررسی میکنند و آنها را در فواصل زمانی مشخصی بازدید میکنند که البته این فواصل زمانی به اهمیت تجهیز بستگی دارد. وضعیت دستگاه در بازدیدهای دورهای ثبت و پایش میشود و در صورت مشاهده هر نوع خرابی سرعت رشد آن را تحت نظر قرار میدهند؛ و در زمانی قبل از تخریب دستگاه آن را از سرویس خارج و به تعمیر همان قسمت معیوب که از قبل تعیین شده بود میپردازند.
باید توجه داشته باشید که باتوجه به اینکه از قبل اشکال دستگاه مشخص و مورد پایش قرار گرفته از پیش آمادگی خراب شدن یک قسمت خاص تجهیز را داریم و در نتیجه میتوانیم پیش از، از کار افتادن ماشین به دنبال تهیه لوازم جانبی مورد نیاز جهت تعمیر ماشین باشیم. با توجه به اینکه قبل از توقف نا خواسته دستگاه خودمان دستگاه را از سرویس خارج میکنیم در نتیجه خسارات و هزینههای ناشی از توقف ناخواسته دستگاه از بین میرود و ضمناً با اینکار از خراب شدن دیگر قسمتهای تجهیز جلوگیری میشود.